Nhiều người nghĩ Istanbul mới là thủ đô của Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi thực tế thủ đô là Ankara.
Nguyên nhân của sự nhầm tưởng này xuất phát từ:
Istanbul quá nổi tiếng: Là thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ, từng là thủ đô của 3 đế chế hùng mạnh (La Mã, Byzantine và Ottoman). Thành phố này còn là trung tâm du lịch, tài chính, văn hóa, nghệ thuật và giao thương quốc tế.
Sức ảnh hưởng toàn cầu: Istanbul nằm ở vị trí đặc biệt, vừa thuộc châu Âu vừa thuộc châu Á, lại có các công trình mang tính biểu tượng như Hagia Sophia, Cung điện Topkapi, Cầu Bosphorus… nên được biết đến rộng rãi hơn nhiều so với Ankara.
Lịch sử thủ đô thay đổi: Trước khi Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ ra đời năm 1923, thủ đô của Đế chế Ottoman chính là Istanbul (lúc đó gọi là Constantinople). Khi Mustafa Kemal Atatürk thành lập nước cộng hòa, ông đã chọn Ankara làm thủ đô mới để thể hiện một hình ảnh trung lập, hiện đại, nằm ở trung tâm đất nước và dễ quản lý hơn.
Vì vậy:
Thủ đô hiện tại: Ankara (từ năm 1923 đến nay).
Thành phố lớn nhất & trung tâm kinh tế – văn hóa: Istanbul.
Dưới đây là cái nhìn tổng quan và sâu sắc về Ankara, thủ đô của Thổ Nhĩ Kỳ — từ lịch sử lâu đời, quan trọng văn hóa–chính trị, đến các điểm nổi bật đáng khám phá:
Tổng Quan Địa Lý & Dân Số
Vị trí: Nằm ở trung tâm Anatolia (miền Trung Thổ Nhĩ Kỳ), khoảng 200 km phía nam Biển Đen. Thành phố có độ cao khoảng 850–938 m so với mực nước biển (Encyclopedia Britannica, Action Türkiye, International Programs Office, Wikipedia).
Dân số: Hiện là thành phố lớn thứ hai sau Istanbul, với dân số thành phố và vùng đô thị khoảng từ 5,5 đến 5,8 triệu người (giai đoạn 2022–2025) (Action Türkiye, Wikipedia).
Sự phát triển đô thị: Bắt đầu từ 1923 được quy hoạch cho 500 000 dân, nhưng tới giữa thế kỷ 20, dân số tăng nhanh đã tạo ra vùng dân cư tự phát (“gecekondu”) quanh thành phố. Dần dần, các khu dân cư kiểu này được thay thế bằng các tổ hợp nhà ở quy hoạch hiện đại (Wikipedia).
Lịch Sử
Gốc tích từ thời Đồ Đá, đến thời Phrygia, rồi trở thành thủ phủ của tỉnh La Mã Galatia vào khoảng năm 25 Tr CN (Encyclopedia Britannica, Wikipedia).
Qua các thời kỳ Byzantine, Seljuk, Ottoman — từng là trung tâm thương mại, quân sự và văn hóa quan trọng (Encyclopedia Britannica, Wikipedia).
Năm 1920, Mustafa Kemal Atatürk thiết lập trụ sở để lãnh đạo cuộc chiến giành độc lập tại đây, và năm 1923 chính thức chọn Ankara làm thủ đô của Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ mới (Encyclopedia Britannica, Wikipedia, Encounters Travel)
Chính Trị – Hành Chính – Kinh Tế
Là trung tâm chính trị của đất nước: đặt trụ sở quốc hội, các bộ, sứ quán nước ngoài… (Encounters Travel, Action Türkiye).
Ngoài chính quyền, kinh tế phát triển mạnh với các ngành công nghiệp sản xuất máy móc, thực phẩm, vật liệu xây dựng và công nghệ. Ankara cũng là đầu mối giao thông quan trọng trong hệ đường bộ – đường sắt xuyên Anatolia và có sân bay quốc tế Esenboğa (Encyclopedia Britannica, Action Türkiye, investinankara.org)
Văn Hóa – Giáo Dục – Di Tích
Di tích lịch sử nổi bật:
Thành cổ Ankara Castle, có nguồn gốc từ thế kỷ 8 TCN, qua các thời kỳ Phrygia, Galatia, La Mã, Byzantines đến Seljuk & Ottoman (Wikipedia).
Di tích thời La Mã như: Temple of Roma và Augustus, Cột Julian, nhà tắm cổ (Encyclopedia Britannica, visitturkey.in).
Thánh đường Alâeddin – từ thời Seljuk; chùa Hacı Bayram Cami và Mahmud Paşa cùng Kurşunlu Han (nay là Bảo tàng Văn minh Anatolia) thời Ottoman (Encyclopedia Britannica, visitturkey.in).
Anıtkabir – lăng mộ của Atatürk, được xây từ 1944–1953, là biểu tượng hiện đại nổi bật (Wikipedia, barcelo.com).
Atakule – tháp viễn thông – quan sát, cao 125 m, có nhà hàng quay tròn Sevilla, rất dễ thấy từ nhiều nơi trong thành phố (Wikipedia).
Nhà hát Opera Ankara (Ankara Opera House) – xây dựng ban đầu năm 1934, chuyển thành nhà hát opera từ 1948, theo phong cách Kiến trúc khu vực Mới (Wikipedia).
Giáo dục & Văn hóa:
Có nhiều đại học danh tiếng như: Đại học Ankara (1946), Đại học Hacettepe (1967), Middle East Technical University (1956) (Encyclopedia Britannica, Action Türkiye, visitturkey.in).
Các bảo tàng nổi bật: Bảo tàng Văn minh Anatolia, Bảo tàng Dân tộc học, Bảo tàng Atatürk; Nhà hát và Dàn nhạc Giao hưởng Quốc gia (Encyclopedia Britannica, visitturkey.in, bestdestinationtours.com, w3.bilkent.edu.tr).
Phong cách sống & văn hóa hiện đại:
Thành phố mang hơi hướng chính trị hơn là du lịch so với Istanbul, nhưng có đời sống văn hóa sôi động: lễ hội nhạc và phim quốc tế, hoạt động nghệ thuật sống động (goturkiye.org, bestdestinationtours.com).
Các khu phố đông đúc như Tunalı Hilmi, Kızılay, Bestekar thu hút giới trẻ, với nhiều quán cà phê, nhà hàng, trung tâm nghệ thuật (CerModern...) (International Programs Office, bestdestinationtours.com, goturkiye.org).
Du Lịch – Ẩm Thực – Khí Hậu
Ẩm thực đặc trưng: Ankara tava (thịt cừu và mì nướng trong nồi đất), bánh Beypazarı kurusu, simit, hạt dẻ nướng và các quán meze & rakı ở khu Çankaya (goturkiye.org).
Khí hậu: Khí hậu lục địa: mùa hè nóng và khô (đỉnh điểm ~29 °C vào tháng 7–8), mùa đông lạnh có tuyết (giữa tháng 11–tháng 3), lượng mưa tập trung vào mùa xuân và thu (theworldofinfo.com, Action Türkiye, w3.bilkent.edu.tr).
Gợi ý thời điểm đến: Mùa xuân (tháng 4–5) và mùa thu (tháng 9–10) có thời tiết dễ chịu nhất (goturkiye.org).
Di chuyển & lưu trú: Có metro, xe buýt, xe đi khu vực trung tâm như Ulus, Kızılay dễ đi bộ. Khu Ulus gần di sản lịch sử, Kızılay – Çankaya phù hợp khách thích tiện nghi hiện đại. AnkaraKart giúp thanh toán phương tiện công cộng tiện lợi (goturkiye.org).